این نوع ادبیات هم شامل بخشی از فرهنگ شفاهی عامه، مانند لالائی‌ها، مثل‌ها، قصه‌ها است و هم داستان‌ها و نمایشنامه‌ها و نیز نوشته‌هایی در زمینه‌ی دین، دانش اجتماعی، و کاربردهای آن، هنر و سرگرمی را دربر می‌گیرد که نویسندگان و سرایندگان برای کودکان و نوجوانان پدید می‌آورند.
کودکانی که به مرز نوجوانی و پس از آن می رسند می توانند رمان های متناسب با نیازهای خود را مطالعه کنند. امروزه این رمان ها اغلب در قالب فانتزی یا داستان های علمی تخیلی منتشر می شود. البته داستان های واقع گرایی که بازتاب دهندهٔ احساسات و درگیری های زیستی و اجتماعی نوجوانان در موضوعاتی مانند جدایی پدر و مادر، مرگ نزدیکان، بیماری ها و عشق های دورهٔ نوجوانی است نیز به فراوانی منتشر می شود. موضوع اصلی و خط داستانی این آثار، معمولا به مسائلی چون سن و تجربیات شخصیت اصلی می پردازد ادبیات کودک در غرب، زمانی هویت مستقل خود را پیدا می‌کند که طبقه‌ی متوسط به اندازه‌ی کافی قدرتمند می‌شود و به این آگاهی دست پیدا می‌کند که کودکان نیازهای متفاوتی دارند پس می‌توان بازاری متفاوت و مستقل برای رفع نیازهای آن‌ها در نظر گرفت. قبل از این، ادبیات برای کودکان بیشتر به صورت شفاهی بود. با انتشار اولین کتاب‌های کودکان، کم‌کم نویسندگان سعی کردند به جای این‌که در کتاب‌هایشان به فکر تعلیم و تربیت بچه‌ها و تحول اخلاقی آن‌ها باشند، لذت بردن آن‌ها را اولویت قرار بدهند.
سازمان رسانه ای رادیوی عمومی ملی مشهور به ان پی آر، طی یک نظرسنجی عمومی که 75,220 نفر در آن شرکت کردند، از مخاطبین خود خواست تا به برترین رمان های ادبیات نوجوان رأی دهند.
همچنین نشریه تایمز در سال 2015 با مشارکت موسسات مختلف ادبی مرتبط با ادبیات نوجوانان و برخی نویسندگان و کتابفروشی های مستقل فهرستی را تحت عنوان صد کتاب برتر ادبیات نوجوان منتشر کرده است.
از میان نتیجه ی نظرسنجی رادیوی ان پی آر و فهرست نشریه تایمز می باشد. که مستقیما به وسیله ی مخاطبین و خوانندگان ادبیات داستانی به وجود آمده و شامل بهترین و ارزشمندترین رمان های مربوط به نوجوانان است.
