- زادروز : 359
- محل تولد : افشنه
- وفات : 416
- ملیت : ایرانی
ابوعلی سینا (Avicenna)، با نام کامل ابوعلی حسین بن عبدالله بن حسن بن علی بن سینا، در میانهی قرن چهارم هجری شمسی در روستای افشنه دیده به جهان گشود. چند سال بعد، خانواده به بخارا که مرکز علم و دانش دوران خود بود مهاجرت کردند و در آن ساکن شدند.
ابوعلی سینا برای تحصیل قرآن و ادبیات به مکتب فرستاده شد و تا دهسالگی قرآن را بهتمامی فراگرفت. پس از آن، به یادگیری حساب و فقه پرداخت. پدر پس از چندی پزشک و فیلسوفی به نام ابوعبدالله ناتلی را برای تعلیم وی به خانه دعوت کرد. تعلیم او در منطق و هندسه آغاز شد. در ادامه، ابن سینا به تحصیل طب پرداخت و پس از چندی به مطالعهی فلسفه روی آورد که به آشنایی او با فلسفهی ارسطو و کتاب «اغراض مابعدالطبیعه» ابونصر فارابی انجامید.
ابوعلی سینا از 17سالگی شروع به طبابت بر اساس کتب اطبای هندی کرد. در 18سالگی به واسطهی درمان پادشاه سامانی، نوح بن منصور، به دربار سامانی راه یافت و به کتابخانهی بخارا دسترسی پیدا کرد. در این کتابخانه، با علوم دوران و اندیشهی بزرگترین متفکران آشنا شد.
پس از حملهی سلطان محمود غزنوی به بخارا، ابوعلی سینا به جرجان قدیم یا گرگان امروزی مهاجرت کرد. در آنجا با ابوعبید جوزجانی دیدار کرد. جوزجانی شاگرد و مرید او شد و پس از مرگ ابن سینا، زندگینامهی او را تحریر کرد.
ابوعلی سینا پس از مدتی به گرگانج در ازبکستان امروزی رفت و با ابوریحان بیرونی ملاقات کرد. در این زمان، شهر دچار وبا شد. پورسینا با شناخت وبا به عنوان یک بیماری مسری و با درخواست ممنوعیت اجتماعات مردمی توانست بیماری را کنترل کند.
ابن سینا در ادامه به ری، قزوین و همدان مهاجرت کرد. در همدان مدتی به اتهام جاسوسی به زندان افتاد و در زندان چندین کتاب از جمله کتاب «قانون» را نوشت. پس از چندی به کمک مردم همدان از زندان فرار کرد.
ابوعلی سینا در 416 هجری شمسی بر اثر بیماری در همدان درگذشت و به خاک سپرده شد. بنای کنونی آرامگاه ابن سینا را هوشنگ سیحون با الهام از برج گنبد قابوس طراحی کرده و در دوران پهلوی دوم ساخته شده است. این بنا از سال 1376 از آثار ملی ایران به شمار میآید.