آیت الله محمد هادی تالهی همدانی

مرحوم آیت الله محمدهادی تألهی همدانی در سال 1279 هجری شمسی در همدان به دنیا آمد؛ ایشان به دلیل اینکه تنها فرزند ذکور خانواده بود، بعد از مرگ پدر سرپرست خانواده گردید لذا برایش میسر نشد که برای ادامه‌ی تحصیل از همدان خارج شود، اما از اساتید چون سید عبدالمجید، میرزا علی‌آقا خلخالی و سید علی نجفی بهره‌مند شد که به ترتیب از برجسته‌ترین شاگردان میرزای شیرازی، میرزای نائینی و ملاحسینقلی همدانی بودند. رهبر معظّم انقلاب در کنگره‌ی ملی بزرگداشت ایشان چنین بیان داشتند:«آقای تألّهی درک نکردند اینها را (امثال بزرگانی چون ملاحسینقلی همدانی و شیخ محمد بهاری و...)؛ ...امّا آن حرکت را، آن سلسله را ایشان درک کرده. یعنی در واقع مرحوم آقای تألّهی بقیّةالسّیف این سلسله‌ی عرفای بزرگ همدانی است. ...جوان‌های حزب‌اللهی و مبارز و این‌هایی که اهل جبهه و جنگ و میدان جنگ و مانند این‌ها بودند، با ایشان مأنوس بودند. و چیز عجیبی است: پیرمردی که مثلاً حدود هفتاد [سال] یا بیشتر سنّش است، دوروبرش تمام، این جوانهای علاقه‌مند و عاشق جبهه و مانند این‌ها [بودند]. و اینها اقناع می‌شدند؛ ببینید این مهم است. روحانی خوب، عالم دینی خوب، این‌ جوری است که مثل یک خورشیدی می‌درخشد؛ وقتی می‌آیند نزدیک او، به ‌طور طبیعی نورانی می‌شوند؛ و ایشان این ‌جور بود.»همچنین مرحوم آیت الله بهجت درباره‌ی ایشان گفته بودند: «ایشان مایه برکت برای این شهر (همدان) است. قدر ایشان را آیندگان خواهند دانست» همچنین عالم ربّانی آیت‌الله انصاری همدانی می‌فرمودند: در همدان دو نفر بی‌هوا هستند: یکی آیت‌الله حاج سید مصطفی هاشمی و دیگری آیت‌الله تألّهی و آیت‌الله تألّهی بی‌هواترند و وقتی رفقای همدان از ایشان پرسیده بودند که در غیاب شما در نماز چه کسی شرکت کنیم، فرموده بودند در نماز یکی از این دو نفر. این فقیه عارف سرانجام در سال 1375 به علت کهولت سن دار فانی را وداع گفت و در همان همدان مدفون گردید.