سید محمد حسینی بهشتی

سید محمد حسینی بهشتی (1307 - 1360ه.ش) از روحانیون بسیار مؤثر در انقلاب اسلامی ایران بود. شهید بهشتی در حوزه‌ی علمیه قم شاگرد علمای بزرگی نظیر آیت‌الله بروجردی، امام خمینی، محقق داماد و علامه طباطبائی رضوان الله علیهم اجمعین بود. ایشان در زمان خود از معدود روحانیان تحصیل‌کرده دانشگاهی و آشنا به زبان‌های انگلیسی و آلمانی بود. شهید بهشتی از بنیان‌گذران و اساتید مدرسه علمیه حقانی است که دروس دینی را به روش‌های جدیدتر آموزش می‌داد و دبیرستان دین و دانش را نیز با هدف تقویت علمی جوانان مذهبی تأسیس کرد. این سیاستمدار فقیه، دومین رئیس دیوان عالی کشور و عالی‌ترین مقام قضایی کشور پس از انقلاب 1357، نخستین دبیرکل حزب جمهوری اسلامی و نایب رئیس مجلس خبرگان قانون اساسی بود.نگاهی به آثار شهید بهشتی و سوابق علمی و عملی ایشان به ویژه فعالیت‌هایشان در دوران حضور در مرکز اسلامی هامبورگ نشان می‌دهد که اولاً ایشان وسعت نگاه و جامعیتی کم‌نظیر در مباحث انسانی و اسلامی دارند چرا که در میان آثارشان کلیدواژه‌ها و موضوعات بسیار متنوع و متکثری یافت می‌شود که در هر یک از این مباحث هم که ورود کرده‌اند به گواه اهل فن از حیث علمی مباحث به شکلی قابل قبول و دارای اتقان ارائه شده است. مباحثی عمیق و کلان نظیر خداشناسی، هستی‌شناسی، انسان‌شناسی و تربیت نسل تا مباحثینظیر نماز، حج، مسئله شناخت، اقتصاد اسلامی و بانکداری و ربا، مسئله ولایت و رهبری، تفسیر قرآن، فلسفه دین و انواع نگاه به دین، موسیقی و تفریح در اسلام و...ضمن اینکه نوع ارائه‌ی مباحث از سوی ایشان با توجه به مخاطبانی که داشته‌اند نیز عمدتاً مبتنی بر مباحث عقلی، فطری و علمی است و بعد از تثبیت مباحث به عنوان مؤید نیز از آیات و روایات استفاده می‌کنند.
بهشتی در مسائل مختلف دینی صاحب نظر بود و گاه مواضعی متفاوت از سایر روحانیان داشت، چنان‌که در دهه 1350 شمسی از علی شریعتی در مقابل حملات حوزویان دفاع می‌کرد. از او آثاری منتشر شده که بخش مهمی از آن‌ها حاصل سخنرانی‌های اوست.